Klikspaan

Wanneer ben je een verrader?

Mijn eigen geweten speelt ook wel eens op bij bepaalde gebeurtenissen waarvan ik dan twijfel of ik het moet vertellen of voor mij moet houden. Ben ik een verrader als anderen of mijzelf onrecht aangedaan wordt en daar iets van zeg tegen derden? Ik vind het wel lastig om dan de juiste keuze te maken.

Vorig jaar heb ik de juiste keuze gemaakt door zaadjes van Judaspenning te zaaien. Dat heeft op zich niks met klikspaanderigheid te maken, maar wel met de apostel-verrader Judas. Die zaadjes staan nu in bloei. Een prachtige tweejarige plant met roze of witte bloemen in de lente en die in de herfst verandert tot een prachtige plant met bijna doorzichtige hulsjes waar de zaden in verpakt zitten.

Waarom heet Judaspenning nou eigenlijk Judaspenning?

Ik weet vaag dat het te maken heeft met één van de apostelen Judas.

Maar hoe zit het dan precies?

Even een duik in de bijbel geeft duidelijkheid.

14 april is het witte donderdag.  Ongeveer 30 jaar na Christus was het laatste avondmaal met Jezus en zijn twaalf apostelen. Tijdens deze maaltijd voorspelde Jezus dat één van zijn apostelen hem zou gaan verraden.

Toen Jezus Judas bij het laatste avondmaal had weggestuurd, rende Judas direct naar de priesters om hen te vertellen waar ze Jezus konden vinden. In het holst van de nacht liepen de priesters en wat Romeinen de olijfberg op om Jezus te zoeken. Judas liep voorop. Hij had afgesproken dat hij jezus een kus zou geven. Dat was voor de Romeinen het teken dat ze wisten wie Jezus zou zijn zodat ze hem konden oppakken.

Wat je bijna nooit hoort of leest is dat Judas later terug is gegaan naar de priesters om zijn zilveren muntstukken terug te geven met de woorden: ‘ik kan het niet aannemen want ik heb een onschuldige uitgeleverd.’ Hij had dus duidelijk spijt. De priesters namen de muntstukken niet terug. Judas wist zich geen raad en gooide ze daarom weg.

Dit verhaal maakt alles duidelijk.

Die zaaddozen met hun ronde, platte vorm lijken op munten oftewel penningen. Het verhaal doet de ronde dat op de plek waar hij zijn munten weggooide Judaspenning was gaan groeien.

Nog een leuk weetje is dat Judaspenning in het Engels Honesty heet. Met andere woorden: de spijtbetuigenis van Judas getuigt van een zekere eerlijkheid.

Tsja … Het is maar net wat je wilt geloven.

Tijdens mijn loopbaan als juf heb ik mooie filosofische gesprekken n.a.v. het verhaal over Judas gehad. Vragen als: Wanneer is iemand een verrader of een klikspaan? Ben je een klikspaan als iemand iets doet wat over de grens heen gaat? Waar ligt die grens voor jou? Heb jij wel eens iemand verraden? Wat doe jij als iemand jou heeft verraden? Ken jij andere mensen uit de geschiedenis die zijn verraden? Wat is verraden eigenlijk? En wat heeft het met eerlijkheid te maken?

Een filosofisch ingestelde jongen vertelde dat verraad een handeling is die nadelig uitpakt voor de ander. Daar waren we het toen bijna allemaal mee eens. Gezamenlijk kwamen we erachter dat verraden not done is, maar dat we zelf genoeg voorbeelden kennen waarbij verraad om de hoek kwam kijken. Het indrukwekkendste klikspaan-verhaal uit de geschiedenis was voor hen niet het verraad van Jezus door Judas, maar wel het verraad van Anne Frank uit het achterhuis.