Pelgrimmen

Onze dochter Roos en vriend Tim lopen met kampeeruitrusting bepakking inmiddels zes weken en hebben er nog minstens negen te gaan. Ze slapen op campings, in kloosters, gîtes of zetten hun tentje in een tuin van een vriendelijke eigenaar. Hun tocht is van home (Amsterdam) to Rome.

Ze leggen per dag gemiddeld zevenentwintig kilometers af. Wij lopen drie procent van hun pelgrimsroute ‘Home to Rome’ mee. Vanaf Reims lopen ze de ‘via Francigena.’ Wij ruiken even aan het pelgrimmen door drie dagen mee te lopen. Dat voelt als een groot cadeau.

De Weg der Franken is de benaming voor de eeuwenoude pelgrims- en handelsweg die start in Canterbury in Engeland en gaat vervolgens door Frankrijk, Zwitserland en Noord- en Midden-Italië naar Rome. De route staat super goed aangegeven op de weg. Tim en Pret zetten de route via een gpx ook in hun Garmin horloge. Zo kunnen we echt niet verdwalen want verdwalen betekent meer kilometers maken als het lijf moe begint te raken. En dat willen we niet.

Ze hebben de deur naar de wereld tijdelijk dichtgedaan. Roos zegt: ‘Het leven is nu heel simpel en overzichtelijk.’ ‘Het bestaat uit eten scoren en opeten, lopen, stempeltje halen en slapen.’ ‘We hebben geen ballast waardoor denken en voelen één zijn.’ ‘Het fixen van iedere wandeldag voelt absurdistisch en avontuurlijk.’

Ik zie dat ze happy en relaxed zijn.

We lopen met zijn vieren onder de wolkenhemel door een glooiend vijftig tinten groen Frans land vol met akkerbouw. De verstilde leegte op de paden en de half verlaten gehuchtjes komen ons tegemoet. De stilte wordt verstoord door mannelijk vogelgekwetter, de wind door de ontluikende bladeren van de bomen en de tarwe velden, geloei van nieuwsgierige mee springende koeien, een verdwaalde boer op zijn tractor en zoemende elektriciteitsdraden. Al snel ben ik één met het landschap.

De lucht zit vol verrassingen. De temperatuur daalt en klimt zo tussen de 10 en 15 graden. Trui-aan-trui-uit weer. We raken doorweekt door een omgekieperde bak met water vanuit de hemel. Het deert niet.

Ik vraag mij het volgende af.

1. Hoe is deze route tot stand gekomen?

Mister Google geeft al snel antwoord.

Bisschop Sigeric trok in het jaar 990 naar Rome om zijn pallium bij de paus te halen. Een pallium is een wollen schouderband die geldt als symbool van bijzonder kerkelijk gezag. Ieder jaar legt de paus het pallium op bij nieuwe aartsbisschoppen. Van zijn terugreis hield deze bisschop een dagboek van de route en halteplaatsen bij. Dit document werd in juli 1985 ontdekt door de antropoloog Giovanni Caselli en het vormde de basis om een moderne pelgrimsweg naar Rome uit te zetten. In 2004 is de Via Francigena ook als belangrijke historische weg erkend door de Raad van Europa tot cultureel erfgoed.

2. Waarom lopen mensen anno 2023 een pelgrimsroute en waarom liepen mensen vroeger deze route? Hebben zij dezelfde redenen? Ik ga op onderzoek uit.

Jaarlijks trokken tienduizenden pelgrims langs deze route zuidwaarts naar het graf van de apostels Petrus en Paulus in Rome. Terwijl handelswaar en kooplui noordwaarts stroomden, naar de rijke havensteden van Noord-Frankrijk en Vlaanderen. Het is langs de Via Francigena dat Noord-Europese kunstenaars, zoals Dürer en Rubens reisden, om de wonderen van de Italiaanse renaissance te bestuderen. Geen route in Europa was zo belangrijk voor de handel en uitwisseling van kunst en cultuur als de Via Francigena.

Roos en Tim ervaren tijdens de tocht het volgende: We vinden het heerlijk om de dagelijkse thuisstress en verplichtingen een poosje niet te voelen. Al onze verwachtingen zijn weg en we leven in het nu. Het leven buiten in de natuur vinden we fantastisch en het op elkaar aangewezen zijn brengt ons nog dichter bij elkaar. We voelen ons fysiek steeds sterker worden. Tegenslagen worden met een positieve mindset weggevaagd. Mentaal gezien krijgen we een enorme boost. De ontmoetingen met de lokale bevolking en andere pelgrimmers zijn meestal bijzonder en mooi, soms raar. Ons doel is onderweg naar Rome plezier maken.

Andere ontmoetingen met pelgrimmers die alleen lopen geven ook aan dat ze leren omgaan met eenzaamheid, hun gedachten zo goed kunnen verzetten of het verleden een plek willen geven.

Na drie fijne dagen gaan zij weer alleen verder. Mijn moederhart kraakt. Ik mis ze en krijg er buikpijn van. Wat een bikkels.

En dan rest tot slot de vraag: Wat hebben deze drie dagen met mij gedaan?

Ik merkte al snel dat ik loskwam van het dagelijkse. Als ik even niet klets, zit ik al heel gauw opgesloten in mijn eigen gedachten. Ik voel dat ik scherper waarneem en ontwikkel een nieuwe levenslust. Ik ontdek dat ik qua lopen meer kan dan dat ik had gedacht. Dat biedt een nieuw perspectief. Er borrelen nieuwe ideeën naar boven.

Misschien word ik in de toekomst wel een pelgrim fietser.